بن‌مایه‌های بیداری و پایداری در شعر محمدرضا شبیبی

Authors

Abstract:

در اواخر دهة نوزدهم و اوایل بیستم، عراق از جمله کشورهایی بود که تحت یوغ و بردگی سلطه‌گران داخلی و خارجی قرار گرفت. این کشور در سال 1534 میلادی زیر سلطة دولت مستبد عثمانی رفت و در سال 1918 به تصرف دولت انگلیس درآمد و تا مدت‌ها زیر بار بی‌عدالتی و تفرقه و فساد ناشی از سیاست‌های فریبکارانه و ذلت بار آنها رنج می‌برد. در این میان شاعران با بهره‌گیری از زبان و قلم ادبی خویش، نقش عمدة تبلیغاتی را در بیداری و بسیج مردم علیه نفی ظلم و بیداد بر عهده داشتند و با قلم و ابزار قوی ادبی خویش نقش مهمی در صحنة جامعه بازی می‌کردند. یکی از شاعران مشهور بیداری و مقاومت ملت عراق، محمدرضا شبیبی است که به‌دلیل مبارزات سیاسی و عملی خود از جایگاه برجسته‌ای در ادبیات قرن نوزدهم و بیستم این کشور برخوردار شده است؛ به‌طوری زبان گویای وی در بیان مسائل و عوامل فساد داخلی و خارجی، شوری مضاعف در روح بیداری در جامعه عراق دمانده است. در پژوهش حاضر با به کارگیری روش توصیفی- تحلیلی و تکیه بر برخی عناوین مطرح در ادبیات پایداری چون؛ دعوت به اتحاد و مبارزه با استبداد داخلی، استعمارستیزی، توانستیم نقش عملی مؤثر او را در ادبیات پایداری عراق به تصویر بکشیم و او را به‌عنوان یک شاعر میهن‌دوست عراق معاصر به حساب آوریم.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جلوه‎های پایداری در شعر بیداری اسلامی (بر اساس کتاب «آیات بیداری»)

بیداری اسلامی به معنای زنده‌شدن دوباره در پرتو اسلام اصیل و تجدید‌ حیات اسلام است که در سایۀ آن استقلال، عدالت و ارزش­های متعالی جان‌می‎گیرد. در جریان بیداری اسلامی، جهان اسلام تلاش‌می‎کند با پایداری و مقاومت به بازسازی هویت اسلامی خود بپردازد و ایمان، آرمان و هستی خویش را در برابر سلطه و تهاجم بیگانگان حفظ‌نماید. در این میان، شاعران مقاومت ایران - همگام با سایر شاعران متعهّد - با سلاح شعر از حر...

full text

بررسی و تحلیل ابعاد فرهنگی مقابله با غرب در اشعار حافظ ابراهیم و محمدرضا شبیبی

حضور غرب در شرق به‌خصوص در ابعاد فرهنگی- سیاسی مورد توجه شاعران معاصر دو حوزة فارسی و عربی قرار گرفته است تا جایی­که این مفهوم در شعر بسیاری از آنها بسامد بالایی دارد. حافظ ابراهیم و محمدرضا شبیبی ازجمله شاعران عربی هستند که به علت سوابق تمدنی عراق و مصر و شرایط زمانی دورة خود از جایگاه خاصی برخوردارند. در این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی به موازنة شعر این دو شاعر در سطح محتوا پرداخته شده و «مق...

full text

زندگی محمدرضا شبیبی و اندیشه های سیاسی و اجتماعی وی

الملخّص ولد محمد رضا الشبیبی الشاعر والسیاسیّ الکبیر فی النجف الأشرف عام 1889م- 1306هـ. ترعرع فی بیت یتعصب للمذهب والدّین ویحب الأدب ویمیل إلیه، هذا إضافهً إلی أنّ قدراته الذّاتیه ونبوغه الفطری قد ساعداه إلی أن یبلغ الذروه فی الشعر فی وقت مبکر من عمره فأصبح بعد مدّه وجیزه رائداً من الروّاد وقطباً من أقطاب الحرکه الفکریه والنهضه الأدبیه والثقافیه والاصلاح الاجتماعی والدینی والسیاسیّ فی العراق المعاصر. یم...

15 صفحه اول

خلیل‌الله خلیلی؛ شاعر بیداری و پایداری

خلیل‌‌الله خلیلی مشهورترین شاعر معاصر افغانستان است. شعر او درون‌مایه‌‌های متنوعی دارد، اما مضامین مرتبط با بیداری و پایداری در آثار خلیلی از جایگاه درخور توجهی برخوردار است. مضامینی همچون آرمان فلسطین، انترناسیونالیسم اسلامی، آزادی‌خواهی، استعمارستیزی، و دعوت مسلمانان به اتحاد و پرهیز از تفرقه در حوزة شعر بیداری و درون‌مایه‌‌هایی همچون نفی استبداد و سلطة بیگانگان، ستایش مجاهدان و رزمندگان، شرح...

full text

نقاب و تأثیر آن در ساخت فضای شعر محمدرضا شفیعی‌کدکنی

شگرد نقاب، یکی از کارکردهای نوین سنّت است که در دستگاهِ بلاغی بررسی می­شود. در این شگرد نوپدید، شاعر معاصر نام شخصیتی برخاسته از پشتوانۀ فرهنگی خود را در محور عمودیِ شعر می­آورد و از ورای آن، اندیشه، احساس و سخن ناگفتنیِ خود را به صورت غیرمستقیم و از زبانِ او بیان می‏کند. این نوشتار، پس از تدوین چارچوب نظری نقاب (تعریف، محدوده و انواع)، آثار شعری دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی را به عنوان یکی از شاعران صا...

full text

شور حسینی در شعر بیداری اسلامی بحرین

خیزش و بیداری اسلامی بحر‌ین بیش از هر جنبش دیگری در جهان معاصر عرب، از آموزه-های اسلامی نهضت حسینی و حادثۀ ماندگار عاشورا تاثیر پذیرفته‌است؛ چرا که در میان این ملت، شورش امام حسین (ع) علیه بیدادگری، وجدان‌های خفته را بیدار کرد، جامعه را تشنۀ فرمانروایی صالحان نمود و به سرمشقی بی بدیل برای جنبش‌های آزادی بخش جهان به ویژه جهان تشیع شد. شاعران انقلابی و شیعی بحر‌ین در اشعار خود با الهام از این حاد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 5

pages  133- 144

publication date 2019-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023